Podmiotem inicjującym postępowanie przed FTK był sąd administracyjny w Halle, który czterokrotnie zadał pytanie prawne (Sygnatury: 2 BvL 3/12, 2 BvL 4/12, 2 BvL 5/12, 2 BvL 6/12) o zgodność z konstytucją przepisów kraju związkowego Saksonii-Anhalt dot. wynagrodzeń z grupy R1 (sędziowie i prokuratorzy) w latach 2008-2010.
Do 2006 roku o wysokości wynagrodzeń R1 decydowano na poziomie federacji, obecnie leży to jednak w gestii krajów związkowych. Dopiero jeżeli land nie uchwalił odpowiedniej ustawy, przepisy z poziomu federacji znajdują zastosowanie. Trzeba dodać, że wynagrodzenia sędziów w Niemczech są zróżnicowane nie tylko ze względu na kraj związkowy, ale wpływ na ich wysokość ma także pełnienie dodatkowych funkcji (dyrektor czy przewodniczący sądu), okres pracy (11 poziomów), oraz czy stan cywilny i rodzinny (liczba dzieci).
Federalny Trybunał Konstytucyjny korzysta z pięciu parametrów wg których bada, czy płace z sektora publicznego (do której należy kategoria R1) były poprawnie waloryzowane/zmieniane:
- Czy nastąpiła znaczna różnica między rozwojem wysokości wynagrodzenia a wysokością wynagrodzeń w sektorze publicznym
- Indeks płacy nominalnej (czyli określonego wynagrodzenia za pracę – w przeciwieństwie do płacy realnej, która oznacza ilość dóbr i usług, jakie można nabyć za tę kwotę)
- Czy nastąpiła znaczna różnica między rozwojem wynagrodzeń a rozwojem kosztów życia
- Wewnątrzsystemowe porównanie wynagrodzeń
- Porównanie wynagrodzeń z innymi krajami związkowymi ewentualnie z federacją
FTK badając tą sprawę doszedł do wniosku, że kraj związkowy Saksonia-Anhalt naruszył pierwsze trzy parametry przy ustalaniu wysokości wynagrodzeń R1, których odpowiednia wysokość powinny być jak najbardziej gwarantowane ze względu na pozycję społeczną zawodu sędziego i prokuratora.
Oprócz powyższych pytań prawnych z Saksonii-Anhalt także sądy z Nadrenii-Westfalii jak i Nadrenii-Palatynatu zadały pytania prawne dotyczące tej samej materii – wynagrodzeń R1, z tą różnicą jednak że dotyczyły one innych lat oraz innych aktów prawnych (każdy kraj związkowy ustala samodzielnie). Jednak w ich przypadku FTK nie dostrzegł żadnych wad z punktu widzenia konstytucji.
Przykładowy kalkulator wynagrodzenia sędziowskiego dla kraju związkowego Bawaria dla roku podatkowego 2016
http://oeffentlicher-dienst.info/c/t/rechner/beamte/by?id=beamte-bayern-2016
Dla przykładu: świeżo upieczony sędzia-kawaler (kategoria R1, poziom 1) zarabia 3941,97 euro brutto.
AW/zespół niemiecki